Vervolgen of negeren?

Op 19 maart 2014 hield Geert Wilders een opmerkelijke speech tijdens een verkiezingsbijeenkomst in het stadsdeel Loosduinen van Den Haag. In plaats te vragen of men meer of minder Zeemeeuw-proof vuilnisbakken wilde, stelde hij de aanwezigen drie prangende politiek strategische vragen: ‘Meer of minder Europese Unie? Meer of minder Partij van de Arbeid?’ Op beide vragen antwoordde het publiek met “Minder! Minder!”.

[youtube id=”0cYhLHNYgEE” align=”right” mode=”lazyload” autoplay=”no” aspect_ratio=”4:3″ maxwidth=”315″ parameters=”560 315″] Vervolgens dekte de witblonde politicus (die mij toch altijd erg doet denken aan Samson, nee niet Diederik) zich voor zijn volgende vraag. Hij mocht het eigenlijk niet zeggen, maar de vrijheid van meningsuiting was een groot goed, dus vroeg hij: “Willen jullie in deze stad en in Nederland meer of minder Marokkanen?” Op het langdurige “Minder, minder!”koor was zijn antwoord: “Nou, dan gaan we dat regelen”.

Waar ligt de grens?

De video ging viral, de pers raakte er niet over uitgeschreven en de petities namen alle tijdlijnen in. Mijn Facebook feed heeft weken zwart gezien vande gedane aangiftes. Vermoedelijk waren het er in totaal rond de 6400 [1]. Nadat de ergste storm overwaaide, bleef het echter lang stil rondom Wilders, totdat het OM op 9 oktober toch overging tot vervolging voor aanzetten tot discriminatie[2]. Het is niet de eerste keer dat het OM zich genoodzaakt ziet om tot vervolging over te gaan. Wilders verscheen in 2010 en in 2011 ook voor de rechter, maar niet omdat het OM dat als opportuun achtte, maar omdat het werd gedwongen door het Hof middels een artikel 12 Sv procedure. Het werd in beide zaken duidelijk dat niemand de uitlatingen van Wilders echt kon waarderen, maar dat ze niet strafbaar waren, stond als een paal boven water. Zou het voor deze uitlatingen wellicht anders kunnen liggen?

Tegenstanders wreven meteen de handen ineen omdat hij nu niet de Islam, maar Marokkanen als groep beledigde en zelfs beloofde te regelen dat er minder van in Nederland zouden komen. Het probleem is echter dat hij dit niet met zoveel woorden zei. Hij bedoelde dit natuurlijk wel, maar bewijstechnisch kom je in de problemen wanneer je uitlatingen te veel gaat interpreteren.

Had hij gezegd: “Ik beloof mijn kiezers plechtig dat ik er alles aan zal doen om er voor te zorgen dat hier volgend jaar minder Marokkanen rondlopen”of had hij gezegd: “Jullie willen net als ik allemaal minder Marokkanen toch?”, ja dan had hij een stuk meer stront aan de knikker.

Je kunt iemand immers niet bestraffen op zijn intenties, slechts op zijn acties.

Hate speech?

Het afgelopen blok stond bij het vak Informatierecht de uitingsvrijheid centraal.Het thema ‘hate speech’ is in onder leiding van Tarlach in werkgroep zodanig uitgediept dat de rechtsregels van het Europees Hof in Straatsburg voor altijd in onze hersens gebakken zit. Voor degene waarbij het toch iets is weggezakt, even een korte samenvatting. De term hate speech wordt als zodanig niet duidelijk geformuleerd, het Hof geeft slechts de parameters.

In aanbeveling 97 (20) wordt door het Comité van Ministers een aanbeveling gedaan waarin een ruime definitie van de term hate speech wordt neergelegd. Opvallend aan deze aanbeveling is dat er niet alleen directe discriminatie onder de grote hate speech paraplu moeten vallen. Alle vijandigheid tegen minderheden, migranten en allochtonen moet volgens deze aanbeveling ook een droog plekje krijgen. De termen haat zaaien en hate speech lijken op elkaar, maar moet men van elkaar onderscheiden. Het aanzetten tot haat, neergelegd in 137d WvS is enger geformuleerd. Van vijandigheid lijkt mij veel eerder sprake en zal voor de bewijsvoering vele malen makkelijker zijn dan het aanzetten tot haat.

Aangezien het OM nu meer uit eigen beweging tot vervolging over is gegaan, lijkt het erop dat het ze Wilders niet langer wil waarschuwen, maar ook wil bestraffen.

Los gezien van het feit of het of er een rechter is die Wilders zou veroordelen op basis van 137d WvS, zou het OM haar pleidooi met een analoog beroep op hate speech moeten sterken?

Wat heeft het voor zin?

[iframe id=”http://media.zie.nl/e/?v=llcz1tefp97o&sanoma_poster_url=http%3A%2F%2Fmedia.zie.nl%2Fm%2Fllcz1tefp97o_m.jpg” align=”left” mode=”lazyload” autoplay=”no” aspect_ratio=”4:3″ maxwidth=”315″ parameters=”560 315″] Mijn juridisch kompas lijkt het noorden maar niet te kunnen vinden. Aan een kant vind ik het verschrikkelijk dat er door deze twee minuten op TV, kinderen worden gepest vanwege hun afkomst, of politieke keuze van hun ouders.

Aan de andere kant geloof ik de uitingsvrijheid van dermate belang is van het politiek debat, dat iemand “Het recht moet hebben om een klootzak te zijn.” [3] Ik vraag me dan ook af of vervolgen wel de meest wenselijke optie is.

Hoe graag ik ook zou willen dat Wilders morgen wakker wordt als ruimdenkende intelligente man, des te meer wil ik dat de Wilders van vandaag geen aandacht krijgt. Er mag dan wel een juridische basis voor vervolging zijn, maar ik voorspel dat Wilders ook in deze zaak de kat te kakken zal zetten door als een muis via het kleinste kiertje uit de rechtszaal te ontsnappen.

Bonus punt voor hem is dat hij vervolgens zijn treurviool kan afstoffen, want hij is immers degene die wordt opgejaagd zonder dat hij iets fout heeft gedaan.

Zou het niet veel beter zijn als iedereen die de anti-Islam mening niet deelt, dit kenbaar maakt? Ik denk dat je de Nederlandse moslims het meest helpt door een positieve en verbindende daad te doen en die lekker op Facebook zet. Voer het politieke debat door jouw standpunt kenbaar te maken, in plaats van je tegenstander de mond te snoeren. Dit geldt ook voor de overheid en haar verplichting om de gelijkwaardige status van Mosliminwoners van Nederland te garanderen. Daarvoor is vervolging wellicht niet de meest effectieve methode.

Aan de andere kant zou een dergelijke inhoudelijke uitspraak wel een gewenste rechtscheppende functie kunnen hebben. Men wil duidelijkheid over waar de uitingsvrijheid in het algemeen, en die van een politicus in het bijzonder, eindigt. De vraag is alleen of de rechtbank met een daadwerkelijk inhoudelijke motivering komt. Deze heeft in de eerdere Wilders zaken voor mij persoonlijk nog wat te wensen over gelaten. Ik denk dat het OM niet langer pro forma zou moeten vervolgen.

Ze zouden dit alleen moeten doen wanneer ze erop vertrouwen dat de kans op een veroordeling groot is. Door Wilders nu voor een derde maal voor een twijfel geval de kans te geven om als winnaar uit te bus te komen doet Nederland als staat, het politieke debat, en zeker de Nederlandse Moslims, geen goed.

Wat vind jij? Vind jij het terecht dat het OM in deze zaak tot vervolging over is gegaan, of had het OM het moeten negeren?

© geschreven door Rosanna Funnekotter; redacteur Inform@il.

Voetnoten

[1] http://politiek.thepostonline.nl/2014/10/09/wilders-verdacht-van-strafbare-uitngen-marokkanen/

[2] http://www.nu.nl/politiek/3898876/wilders-verdacht-van-aanzetten-discriminatie.html

[3] Ik citeer: Laurens Aino