Examining the drafted European Media Free-dom Act: Combating Harmful Content in Today’s Digital Landscape door Bente van Dijk

/0 Reacties/in , /door

Door Bente van Dijk

 

Examining the drafted European Media Free-dom Act: Combating Harmful Content in Today’s Digital Landscape 

Introduction 

Media freedom and diversity are under pres-sure. Amid numerous threats to journalists and the spread of disinformation at the time of the corona pandemic and the war in Ukraine, hope seems to take the form of the European Com-missions’ drafted European Media Freedom Act (EMFA). The EMFA is a highly important piece of landmark of Europe’s digital rights. How-ever, the EMFA as currently drafted may not be sufficiently effective in preventing the spread of harmful content via platforms. In this blog post, I will discuss the deficiencies of the drafted EFMA and offer recommendations to address shortcomings in order to improve the protection of media freedom and pluralism in Europe. 

Basis and legal framework 

The EMFA is a set of rules to protect media plu-ralism and independence in the European Union (EU) as set out in the European Democracy Ac-tion Plan. Until now, media freedom has not been given an effective legal framework of its own at EU level. Pluralism and media freedom are usually areas reserved to the authorities of individual Member States, since they are in a better position to design media regulation ac-cording to their community needs, traditions and specifics of domestic markets. However, several problems have arisen due to divergent approaches in member states regarding media pluralism, causing fragmentation of the internal market. The EMFA now seeks to establish a Eu-ropean framework for the protection of media freedom and pluralism, as well as to combat dis-information and hate speech. The EMFA also introduces provisions that aim to ensure that digital platforms take appropriate measures to address harmful content. 

In terms of content, the EMFA should relate to already existing forms of regulation. The EMFA builds on the Audiovisual Media Ser-vices Directive (AVMSD) by introducing a set of measures to protect media freedom and plu-ralism. Additionally, the EMFA amends and updates the AVMSD in order to strengthen the legal framework on disinformation and hate speech. The EFMA seeks to ensure that digital platforms are held accountable for the content they host, a topic on which the EMFA will com-plement the Digital Services Package: the Digi-tal Services Act and the Digital Markets Act. Specifically, the EMFA includes measures to ensure that audiovisual media services are used to disseminate content that incites violence, ha-tred or discrimination, or that incites terrorism or other forms of criminal activity. It also re-quires that audiovisual media services take ap-propriate measures to ensure that content that incites violence, hatred or discrimination is not made available to minors. 

Omissions and points of improvement 

Regarding content moderation and platform dis-information dissemination, the EMFA includes provisions for increased transparency in online platforms’ algorithms and set up mechanisms for users to report false information and receive corrections. While the EMFA proposes signifi-cant improvement in terms of content modera-tion and platform disinformation dissemination, there are still areas where it could be further im-proved. Firstly, the EMFA should provide clearer definitions of disinformation and hate speech to ensure that platforms are consistent in their content moderation practices. This is espe-cially important given the inconsistent applica-tion of the term hate speech in ECtHR case law since Handyside. Neither term is defined in Ar-ticle 2. This lack of clarity can lead to incon-sistent enforcement of the law, and can create confusion among digital platforms as to what content is considered acceptable. This would also help to prevent any ambiguity of confusion about what constitutes as harmful content. 

While it is necessary to combat disinformation and hate speech, the EMFA’s reliance on algo-rithms and automated tools raises concerns. The proposal should require platforms to be more transparent about their content moderation prac-tices and algorithms, and to provide users with clear explanations of why their content was re-moved. This can be achieved by requiring me-dia organizations to disclose their content mod-eration policies and practices, including how decisions are made and how appeals can be made. Next to that, the EMFA should include stronger sanctions for platforms that fail to com-ply with its requirements. This could include fines, suspension or revocation of licenses, or even criminal penalties. Stronger sanctions would help to ensure that platforms take their responsibilities seriously and act in the best in-terests of users. Overall, it is crucial that the pro-posed EMFA strikes a balance between protect-ing media freedom and ensuring responsible content moderation practices. This would help build trust between platforms and users, and en-sure that platforms are held accountable for their actions. 

Article 17(1) of the drafted EMFA proposes to identify media service providers on a self-de-claratory basis. The suggested prior notice system for self-declared media outlets creates quick and non-transparent procedures for cer-tain privileged actors that will have a major neg-ative impact on the right to freedom of expres-sion and information, and even open the door to actors who intend to distort the democratic pub-lic debate. This mechanism would allow these self-appointed media, whether or not they actu-ally meet the requirements of Article 17(1), to more easily disseminate disinformation, misin-formation and propaganda with less surveil-lance. Given the public interest in the dissemi-nation of disinformation, this article should be removed. These improvements would help to ensure that the EMFA is effective in combatting disinformation and hate speech, and in promot-ing transparency and accountability in content moderation practices. 

Conclusion 

In conclusion, the EMFA has the potential to significantly impact media freedom and content moderation practices in the EU. However, there are several areas in which the EMFA can be im-proved to ensure that it is effective in tackling hate speech and disinformation. These areas in-clude providing more clarity on the definition of hate speech and disinformation, and providing clear guidance on how digital platforms should respond to hate speech and disinformation. Therefore, it is crucial that the proposal under-goes careful consideration and revision to en-sure that it strikes a balance between protecting media freedom and ensuring responsible con-tent moderation practices. 

Juice channels zetten de verhouding tussen de privacy en persvrijheid verder op scherp

/0 Reacties/in , /door

Door Christiaan Cornet

Roddelnieuws is al zo oud als de weg naar Rome. Zo wordt het werk van de Romeinse dichter Marcus Martialis door historici beschouwd als een van de eerste vormen van roddeljournalistiek en dateert de eerste roddelrubriek in een dagelijkse krant al uit de jaren 30 van de vorige eeuw[i] Sinds kort is er echter een nieuwe nieuwsbron die in deze schijnbaar diep menselijke behoefte voorziet. Zogenoemdejuice channels verspreiden via YouTube- en Instagramkanalen roddels over bekende Nederlanders. Deze kanalen opereren vaak op een genadeloos harde wijze. Persoonlijke tragedies en ernstige beschuldigingen worden zonder enige terughoudendheid of respect voor de journalistieke beroepsethiek gereduceerd tot clickbait.

Het kanaal van vlogger Yvonne Colderweijer is een van de populairste juice channels van Nederland. De roekeloze wijze waarop zij roddels bespreekt trekt een groot publiek, maar is ook de reden dat ze regelmatig in de rechtbank verschijnt. In één van deze rechtszaken vorderde realityster Samantha Steenwijk, beter bekend als Barbie, onder andere de openbaarmaking van de bronnen van Colderweijers roddels.[ii] De rechter wees deze vordering af. In kort geding oordeelde de rechter namelijk dat de roddels van Colderweijer onder het begrip ‘journalistieke activiteiten’ vallen. Deze kwalificatie impliceert, vanwege de cruciale rol van de journalist in een democratische samenleving, een verhoogde mate van bescherming onder artikel 10 EVRM. Dit betekende in deze zaak dat Colderweijer zich terecht kon beroepen op haar recht op bronbescherming. Desondanks moet Colderweijer haar uitlatingen rectificeren van de rechter. De bronnen van Colderweijer waren dusdanig onbetrouwbaar dat het recht op privacy van Steenwijk in de zaak zwaarder weegt.

Zelf was Colderweijer tevreden met het vonnis. Op haar Instagramaccount geeft ze aan dat  ze dankzij deze uitspraak een handleiding voor het verspreiden van haar juice heeft. In dit oordeel geeft de rechter namelijk ook richtlijnen voor een werkwijze die wel door de beugel kan. De rechter kent dus, ondanks dat zij onderkent dat Colderweijer de journalistieke beroepsethiek aan haar laars lapt, een journalistieke status toe aan de juice van Colderweijer. Het oordeel van de rechter wordt om deze reden niet door iedereen goed ontvangen. Emeritus hoogleraar informatierecht Egbert Dommering reageert in de NRC kritisch op de uitspraak.[iii] Hij stelt dat de rechter in deze zaak een grens had moeten trekken. De video’s van Colderweijer maken volgens hem geen deel uit van het maatschappelijk debat, maar zien alleen op het trekken van zoveel mogelijk kijkers. Tot slot stelt Dommering dat het juridisch kader waarin dit soort zaken worden beslist, en dat vooral tot stand is gekomen in de jaren negentig, niet langer bruikbaar is.

De tegenstelling tussen Colderweijer en Dommering is exemplarisch voor het dilemma dat juice channels veroorzaken. Aan de ene kant kan, zeker in lagere rechtspraak, niet zomaar worden afgeweken van een juridisch raamwerk dat het gevolg is van een aantal decennia aan internationale rechtspraak. Aan de andere kant lijken juice channels een soort gevaarlijke mutatie van traditionele roddelbladen die zo snel mogelijk dient te worden uitgeroeid. Een werkwijze waarbij een ‘spionnenleger’ wordt aangemoedigd om zoveel mogelijk roddels te verzamelen, staat gevoelsmatig immers zo ver af van de journalistieke norm dat deze ook juridisch niet in het zelfde hokje geplaatst mag worden. De opmerkingen van Dommering lijken een echo van deze tweede houding ten aanzien van juice channels. Maar biedt het huidige juridische raamwerk dan geen aanknopingspunten voor een strengere uitleg van het begrip ‘journalistieke activiteiten’?

Het EHRM kent, naast een verhoogde mate van bescherming, ook verplichtingen en verantwoordelijkheden toe aan journalisten. In bijvoorbeeld het Flux no.6 arrest laat het EHRM het recht op privacy op beroepsethische gronden prevaleren boven de vrijheid van meningsuiting.[iv] In deze zaak had een journalist een artikel geschreven waarin hij een directeur van een middelbare school van fraude beticht. De journalist had hierbij echter geen wederhoor gepleegd. Dit arrest is een voorbeeld van een zaak waarin de journalistieke beroepsethiek een belangrijke rol speelt in de afweging van artikel 10 en artikel 8 EVRM. Bovendien zou deze argumentatie van het EHRM een aanleiding kunnen zijn om de naleving van de journalistieke beroepsethiek zwaarder mee te laten wegen bij de beoordeling van het journalistieke karakter van een uiting.

Een uitleg van het begrip ‘journalistieke activiteiten’ die sterker gericht is op de journalistieke kwaliteit van een publicatie zou veel mensen dus als muziek in de oren klinken. Het is echter onwaarschijnlijk dat hogere rechters snel zullen afwijken van het in het kort geding tussen Colderweijer en Steenwijk toegepaste toetsingskader. De voorzieningenrechter oordeelde in het kort geding dat Colderweijer ‘journalistieke activiteiten’ verricht op basis van het feit dat zij ‘informatie, meningen of ideeën aan het publiek bekendmaakt’. Deze ruime uitleg is gebaseerd op de rechtspraak van het EHRM en houdt in grote mate rekening met het gevaar voor censuur en andere inperkingen van de vrijheid van meningsuiting. Het beoordelen van de kwaliteit van een publicatie is immers altijd subjectief. En strikte of onduidelijke richtlijnen voor journalistieke publicaties zullen juridische procedures waarmee journalisten monddood gemaakt worden in de hand werken. Dit gevaar is door Rucz recentelijk nog benadrukt in haar artikel omtrent SLAPP’s en de (nauwe) toepassing van de journalistieke exceptie uit artikel 85 AVG.[v]

Tot slot, het lijkt er op dat juice channels de verhouding tussen het recht op privacy en de vrijheid van meningsuiting binnen de journalistieke praktijk nog verder op scherp zetten.
Daarom is de wens naar een wijziging van het juridische kader waarbinnen deze zaken beslist worden enigszins begrijpelijk. Een engere uitleg van het begrip ‘journalistiek’ brengt echter ook serieuze gevaren voor de vrijheid van meningsuiting met zich mee. Bovendien betekent een kwalificatie als journalist niet alleen extra rechten, maar ook verplichtingen en verantwoordelijkheden die nageleefd moeten worden. Daarom is het, ondanks de ogenschijnlijk afwijkende positie die juice channelsinnemen binnen het journalistieke landschap, twijfelachtig of deze kanalen ook juridisch anders benaderd dienen te worden.

 

[i] Garry Wills, ‘Rome’s Gossip Columnist’, The American Scholar 2008 Vol. 77.

[ii] Rechtbank Amsterdam, 29-04-2022, ECLI:NL:RBAMS:2022:234.

[iii] Mark Koster, De ‘juice’ van Yvonne Coldeweijer is volgens de rechter toch echt journalistiek, NRC, 22 mei 2022.

[iv] EHRM 29 oktober 2008, nr. 22824/04, para. 8 (Flux No.6).

[v] M. Rucz, ‘SLAPPed by the GDPR: protecting public interest journalism in the face of GDPR-based strategic litigation against public participation’, Journal of Media Law (14/1), 2022, p.1-10.

15 september 2022 | Borrel

/in /door
Lees meer

Informail 2020-2021

/0 Reacties/in , /door

Jazeker, daar is ie weer: de Informail!

Lees meer

Het zwarte randje van reality-tv

/0 Reacties/in /door

Door Noortje van Hoorn

Het is een gewone ochtend, zo gewoon als ochtenden soms kunnen zijn. Een man rijdt naar zijn werk terwijl de radio muziek afspeelt op de achtergrond. Plotseling wordt het signaal onderbroken door een of andere uitzending. Hij begrijpt niet meteen waar de stem op de radio het over heeft, tot hij zich realiseert dat de stem exact al zijn bewegingen op dat moment beschrijft. De uitzending gaat over hemzelf! Het is een van de meest iconische momenten van de film de Truman-show: een film over een man die de ster is van zijn eigen tv-show, zonder dat hij het zelf weet. Zijn idyllische geboorteplaats bevindt zich eigenlijk in ’s werelds grootste tv-studio en al die vriendelijke mensen in zijn leven, zelfs zijn ouders en vrouw, zijn eigenlijk acteurs. Toen de film ‘The Truman Show’ in 1998 uitkwam, was de mening van veel mensen nog: waarom zouden miljoenen mensen het dagelijkse leven willen volgen van iemand die net zo saai is als ikzelf?

Wat is er veel veranderd in 23 jaar. Reality-tv is overal en het is booming. In deze shows trouwen mensen bij de eerste ontmoeting , gaan ze met hun partner naar een eiland om te worden gescheiden en daarna verleid om vreemd te gaan en in sommige reality-TV shows strijden mensen om wie de beste plastische chirurgie heeft gekregen. Maar reality-tv heeft een duistere kant: veel deelnemers plegen zelfmoord of doen een poging, er vindt zo nu en dan seksueel geweld plaats dat wordt uitgezonden en de deelnemers worden vaak sterk gemanipuleerd. En toch: tieners zien deelname aan een reality-tv-show als een geweldige manier om beroemd te worden. Tien procent van de Britse tieners zei bereid te zijn om te stoppen met hun opleiding als ze een ster op reality-televisie zouden kunnen worden, gemotiveerd door het uitzicht op geld en succes. Met grote macht, komt grote verantwoordelijkheid. De vraag is: nemen deze reality-tv-programma’s hun verantwoordelijkheid en zouden ze dat moeten doen?

De Truman-show is in onze huidige tijd net zo – zo niet relevanter –  als toen de film uitkwam in 1998, omdat het thema raakt aan iets dat cruciaal is voor de democratische samenleving: de taken en verantwoordelijkheden van de media. Artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens beschermt het recht van eenieder om een ​​mening te koesteren en zich vrij te uiten zonder inmenging van de overheid. Maar het houdt ook de vrijheid van het publiek in om informatie te ontvangen. Bij de uitoefening van dit recht op vrijheid van meningsuiting draagt ​​eeenieder bepaalde plichten en verantwoordelijkheden. Het is bijvoorbeeld niet toegestaan ​​aan te zetten tot discriminatie, haat, geweld of segregatie, ideeën over raciale superioriteit te verspreiden of de holocaust te ontkennen. Sommige actoren binnen de maatschappij hebben een grotere verantwoordelijkheid bij het gebruik maken van dit recht, vooral de media. De media vervullen een rol van  ‘publieke waakhond’, wat essentieel is voor de democratische samenleving. De media creëren namelijk een forum voor debat, dragen bij aan de opinievorming van burgers en vergroten de deelname aan het publieke debat van mensen. Daarnaast zijn de media verantwoordelijk voor de verspreiding van informatie, waarbinnen een grote variatie aan soorten informatie te vinden is; van educatieve doeleinden tot entertainment. Het creëren van een forum voor het publiek debat is niet alleen maar de taak van de pers, deze functie kan bijvoorbeeld ook vervuld worden door NGO’s en bloggers

Maar waar plaats je reality-tv shows in het brede spectrum van verschillende soorten media, en, wat zijn in het bijzonder hun specifieke taken en verantwoordelijkheden? Reality-tv is een vorm van amusement, hoe platvloers soms ook. Wel heeft het duidelijk een zekere invloed op de samenleving en er kan beargumenteerd worden daarom ook daaruit voortvloeiende verplichtingen. Zeker omdat artikel 10 EVRM verplichtingen oplegt aan iedereen die gebruik maakt van zijn vrijheid van meningsuiting. Journalisten hebben bepaalde plichten en verantwoordelijkheden in de uitoefening van hun werk. In lijn daarmee kan je concluderen dat er ook soorgelijke normen bestaan voor reality-tv-producenten. In 2002 heeft het Permanent Comité voor grensoverschrijdende televisie van de Raad van Europa een verklaring uitgegeven, als reactie op de opkomst van reality-tv-shows. Hierin werd de noodzaak benadrukt voor televisieprogrammeurs om de menselijke waardigheid en de grondrechten van anderen hoog te houden. In de verklaring werd vermeld hoe dit soort shows de menselijke waardigheid kunnen aantasten en hoe dit kan leiden tot een volledig verlies van het privéleven van deelnemers. De verklaring vestigde ook de aandacht op hoe zij lichamelijk en geestelijk lijden kunnen doorstaan. Daarom moeten contracten worden ontworpen om de meest kwetsbare partijen te beschermen tegen het afstand doen van al hun rechten, in ruil voor geld en populariteit.

Het belangrijkste doel van het Europees verdrag voor de rechten van de mens is het beschermen van de menselijke waardigheid en vrijheid. Een vergaand voorbeeld van het respecteren van de menselijke waardigheid is te vinden in een zaak van het Mensenrechtencomité over het zogenaamde ‘dwergengooien’. In deze uitspraak is vastgesteld dat de activiteit van ‘dwerggooien’ de menselijke waardigheid schendt, zelfs wanneer de betrokkene er vrijwillig aan deelneemt.  Dit raakt aan het complexe aspect van reality-tv: deelnemers doen vrijwillig afstand van hun recht op privacy en stemmen ermee in gemanipuleerd te worden, allemaal in dienst van entertainment. Maar zoals te zien is in het geval van ‘dwergengooien’: ook wanneer iemand vrijwillig instemt met extreem vernederende activiteiten staat de menselijke waardigheid op het spel.

Daarom kan er kan worden beargumenteerd dat reality-tv-programma’s meer verantwoordelijkheid zouden moeten nemen door hun deelnemers op een ethisch verantwoordelijke manier te behandelen en ervoor te zorgen dat hun menselijke waardigheid tijdens deze shows intact blijft. Zo zouden reality-tv shows er bijvoorbeeld voor kunnen zorgen dat deelnemers weten waar ze voor tekenen of een vergelijkbaar soort commissie opstellen als gebruikt wordt bij wetenschappelijk onderzoek met mensen, welke de rechten van vrijwilligers bewaakt bij psychologische experimenten. Het is verwerpelijk om ‘amusement’ te verkiezen boven de mentale en fysieke gezondheid van deelnemers, zeker op een medium als tv dat bijzonder indringend is en daardoor een groter publiek bereikt dan bijvoorbeeld een krant.

Kortom, de producenten van reality-tv shows dienen te her-evalueren wat hun verantwoordelijkheden zijn als deelnemers aan het publieke debat. Dit zijn ze verplicht naar niet alleen hun deelnemers, maar ook vanuit de invloed die zij op het publieke debat. Ze dienen de menselijke waardigheid van deelnemers intact te houden, ook wanneer deelnemers ‘vrijwillig’ deelnemen. De Truman-show was een horrorfilm, ingenieus neergezet als een komedie. Je kan je afvragen wat Truman zou hebben gevonden van de tegenwoordige reality-tv. Mijn gok is dat hij zou vinden dat deelnemers zijn nachtmerrie van een leven herleven door aan reality-tv deel te nemen. Zou jij het met hem eens zijn?

SVIR Zoekt Nieuw Bestuur

/0 Reacties/in /door
Start jij binnenkort met de master Informatierecht en wil je meer dan alleen studeren? Word bestuurslid bij de SViR! Als Voorzitter, Secretaris, Penningmeester of Commissaris Extern organiseer je lezingen, kantoorbezoeken, borrels, een reis en meer!
Geïnteresseerd? Mail je CV en motivatiebrief (max 500 woorden) met daarin de positie van je voorkeur naar secretarissvir@gmail.com. Ook vragen kun je aan dit adres stellen. De deadline is 30 juni.

8 juni 2021 | Kantoorbezoek Brinkhof

/0 Reacties/in /door

Datum: di 8 juni 2021
Plaats: online
Tijd: vanaf 14:00
Aanmelden: via dit formulier.

Op dinsdag 8 juni vanaf 14.00 uur organiseert Brinkhof speciaal voor de SViR-leden een digitaal kantoorbezoek. Brinkhof is een toonaangevend advocatenkantoor op het gebied van media-, privacy- en intellectueel eigendomsrecht. Tijdens het kantoorbezoek kan je het gloednieuwe kantoorpand zien, krijg je op een interactieve manier een inkijk in de toppraktijk en kun je kennismaken met de advocaten. Dit is een perfecte kans om jezelf te laten zien, vragen te stellen en de sfeer bij Brinkhof te proeven! De middag wordt afgesloten met een digitale borrel, waarvan je de ingrediënten thuisgestuurd zult krijgen.

Wil jij weten hoe het is om te werken bij Brinkhof? Meld je dan nu aan! Je kunt je aanmelden via dit formulier. Het aantal plaatsen is beperkt. Als je wordt uitgenodigd, ontvang je een bericht met nadere informatie.

Brinkhof vantevoren vast ontdekken? Kijk op hun algemene website en recruitmentpagina!

 

 

1 juni 2021 | Kantoorbezoek Bird & Bird

/0 Reacties/in /door

Datum: di 1 juni 2021
Plaats: online
Tijd: 15.00 – 17.00
Aanmelden: kan uiterlijk 28 mei via dit formulier.

Bird & Bird is een internationaal gerenommeerd advocatenkantoor op het gebied van IE, IT, Media, Privacy en Telecom. Ze zijn wereldwijd actief met 1300 advocaten en 29 kantoren. In Nederland zijn ze gevestigd in Den Haag. Ondanks dat we daar niet op bezoek kunnen, kunnen we Bird & Bird gelukkig wel leren kennen middels dit virtuele kantoorbezoek!

Het bezoek zal starten met een algemene kantoorpresentatie. Daarna volgt een (nog nader aan te kondigen) inhoudelijk deel. De middag wordt afgesloten met een quiz.

Dus, wil je weten of werken bij Bird & Bird wat voor jou is? Sluit je dan snel aan en schrijf je in! Na aanmelding ontvang je t.z.t. een mail met toegang tot de meeting. Voor meer informatie over het kantoor kun je nu alvast terecht op hun internationale website en hun Nederlandse recruitmentwebsite.

Non Fungible Tokens en Intellectueel Eigendom: Hoe Zit Het?

/0 Reacties/in /door

Door Bibi-Ann Hesselink

69.3 miljoen euro. Voor dit bedrag is een kunstwerk, gemaakt door digitale kunstenaar Beeple, verkocht op een veiling georganiseerd door Christie’s. [1] Wat maakte dit kunstwerk zo speciaal? Het is een volledig digital kunstwerk, dat fysiek niet bestaat. Maar dat is niet alles. Het kunstwerk is namelijk getokeniseerd en staat op een Non Fungible Token (NFT) in een blockchain. Ook al bestaan NFT’s een tijdje, het gebruik (en de verkoop van) NFT’s is in de laatste maand geëxplodeerd. Op de website https://opensea.io/ kun je NFT’s kopen, niet met euro’s maar met Ether, een cryptomunt vergelijkbaar aan Bitcoin. Op dit moment is het duurste wat je op de website kunt kopen een afbeelding van 3D cryptopunk (een van de eerste NFT’s) voor 5000 Ether, omgerekend 12,787,650,26 US Dollar.

Deze nieuwe technologie brengt wel vragen met zich mee, zeker op het gebied van Intellectueel Eigendom (IE). Deze blog heeft tot doel om een overzicht te geven over hoe NFT’s werken en wat de (potentiële) impact is op sommige IE rechten, met name het auteursrecht, het merkenrecht en het octrooirecht.

Wat is een NFT

Ten eerste moet duidelijk gemaakt worden wat een NFT inhoudt. Om een goede uitleg te kunnen geven, moeten twee concepten uitgelegd worden: “non-fungible” en “token”.

Iets is “fungible” wanneer een middel niet uniek is. Bijvoorbeeld, de euro die in jouw portemonnee zit heeft dezelfde waarde als de euro die in de portemonnee van je buurvrouw zit. [2]  Daarentegen zijn “Niet Fungible” middelen unieke middelen die niet een op een geruild kunnen worden. Goede voorbeelden zijn collectors items (zoals baseball kaarten, sneakers en Pokémon kaarten) of huizen. [3]

Ten tweede, wat is een token? Een token kan van alles zijn, de waarde ligt in wat het representeert. Het is te vergelijken met een cadeaukaart. De kaart zelf is niks waard, maar het bedrag dat er op staat wel. [4]  

Een “Non Fungible token’’ is dus, kort gezegd, een unieke code die linkt naar een digitaal werk of goed.  De NFT kan een volledig digitaal object vertegenwoordigen (in de vorm van tickets, in-game accessoires, of kunst) maar kan ook gelieerd zijn aan fysieke objecten, zoals tassen, sneakers of zelfs registergoederen.

Na creatie of koop worden NFT’s opgeslagen op een blockchain, meestal die van Ethereum.

Blockchain en smart contracts

Een blockchain is een database waarbij verschillende transacties op kunnen worden vastgesteld. Transacties worden vastgesteld op blokken, die als ze eenmaal toegevoegd zijn, niet meer veranderd kunnen worden. [5] Hierdoor garandeert blockchain transparantie. Aan de transacties kunnen ook “smart contracten” hangen. Dit zijn voorwaarden die je aan je transactie vastlegt, zoals bijvoorbeeld de royalties die de artiest ontvangt. [6] Beeple heeft bijvoorbeeld in zijn voorwaarden staan dat als zijn NFT doorverkocht wordt, hij tien procent van het bedrag ontvangt. [7]

NFT en auteursrecht

Wat men dus koopt is een echtheidscertificaat, met of zonder voorwaarden eraan verbonden. Hoe zit het dan met het auteursrecht? Is er überhaupt auteursrecht op een werk op een NFT? 

Volgens Nederlandse jurisprudentie is een werk auteursrechtelijk beschermd indien het een “Eigenlijk Persoonlijk karakter” heeft een “Persoonlijke stempel van de maker” (ook wel EOK en PS genoemd). Zolang het aan deze (laagdrempelige) voorwaarden voldoet, kan het werk op een NFT dus in principe auteursrechtelijk beschermd zijn. 

De rechthebbende van het auteursrecht is in principe de maker van het werk. [8] Maar wat als een NFT linkt naar een werk dat gemaakt is van verschillende auteursrechtelijke beschermde werken. Zie als voorbeeld de NFT die verkocht is door model en actrice Emily Ratajkowski. [9] Ze poseert zelf voor een print van kunstenaar Richard Prince. De print is een foto van een foto van haarzelf gemaakt voor een Sports Illustrated issue, die op haar Instagram feed is geplaatst. Dit werk is zonder haar toestemming geprint en in een galerie gehangen en verkocht. [10] Drie werken bevinden zich dus in een foto: Ratajkowski’s foto, de print van Prince en de foto van Sports Illustrated. Dat betekent ook drie verschillende (mogelijke) auteursrechthebbenden.  Echter, Ratajkowski is diegene die elke keer dat haar NFT doorverkocht wordt, en een aandeel van het geld krijgt. Zij ziet het als het terugkrijgen van haar rechten, en controle uitoefenen over haar image en persoon. [11]

Tevens wordt ook steeds meer muziek als NFT verkocht. Soms verkopen artiesten alleen albums in de vorm van NFT’s, maar soms ook de auteursrechten. Delen van het auteursrecht worden verdeeld in verschillende NFT’s en later verkocht. [12] Een nieuw platform die dat regelt is Bluebox. [13] Door deze NFT’s te kopen, is het mogelijk om als luisteraar geld te verdienen aan de muziek van je favoriete artiest. Sommigen zien dit fenomeen als het begin van het einde voor platenmaatschappijen en maatschappijen zoals Buma/Stemra. [14] Ik vraag me ten zeerste af of dit überhaupt gaat gebeuren en of dit wenselijk is. Het lijkt me, gezien de opmars van NFT’s en de miljoenen deals, meer voor de hand liggend dat de maatschappij NFT’s gaat omarmen, dan dat ze verdwijnen.

Inbreuk

Als je dus een NFT koopt, betekent dat niet dat jij ook automatisch het auteursrecht op het werk bezit. Het is bijvoorbeeld mogelijk om een foto van Tom Cruise van het internet te halen, deze op een NFT te zetten en vervolgens door te verkopen. Tom Cruise en/of de fotograaf hebben hier waarschijnlijk niet mee ingestemd. Volgens de Nederlandse Auteurswet hebben alleen de rechthebbenden het recht om hun werk te verveelvoudigen. NFT’s kunnen het dus makkelijker maken om inbreuk te maken op iemands auteursrecht.

NFT en Merkenrecht: Anti-namaak

Nu het auteursrechtelijk aspect van NFT’s (kort) is behandeld, zal het merkenrecht aan bod komen. Zoals eerder aangemerkt zijn NFT’s echtheidscertificaten. Dit kan een uitkomst bieden in de strijd tegen namaakgoederen. Blockchain technologie wordt steeds meer gebruikt in de strijd tegen namaakgoederen. Recentelijk heeft de EUIPO (European Intellectual Property Office) een actieplan ontworpen om een blockchain gebaseerd authenticatie platform te creëren. [15] De LVMH (Louis Vuitton Moet Hennessy) groep heeft, samen met Microsoft, de laatste twee jaar gewerkt aan een op blockchain gebaseerde track en trace systeem. [16] Een etiquette met een unieke crypto identifier zou met de fysieke producten, zoals een tas of champagnefles, geleverd worden. Omdat elke NFT uniek is, is het onmogelijk om deze te dupliceren en zou een kijkje op de blockchain de echtheid van het product aan kunnen tonen. Hierdoor moet het ook mogelijk worden voor de nieuwe eigenaar om te zien waar het product is geweest. Dit is natuurlijk een stapje vooruit in de strijd tegen namaakgoederen, maar is vooral ook handig voor de merken zelf. Zijn kunnen namelijk ook voorwaarden aan de NFT hangen, zoals het ontvangen van geld in geval van doorverkoop van het goed. [17]

NFT en Octrooirecht

Ook in het octrooirecht wordt onderzoek gedaan naar hoe NFT’s het octrooisysteem kunnen optimaliseren.

Maar eerst is de vraag of NFT-technologieën octrooirechtelijk beschermd zijn. In de US heeft Nike in 2019 een octrooi gekregen voor een NFT van digitale schoenen, op wat zij noemen een “system and method for providing cryptographically secured digital assets”, die gelinkt kunnen worden aan echte schoenen. [18] Het is dus mogelijk om in de toekomst een Nike sneaker te kopen, en deze “virtueel” te dragen. In Europa is het nog de vraag of een octrooi op de NFT-technologie mogelijk is. Om octrooirechtelijk beschermd te worden, moet een technologie/uitvinding aan bepaalde voorwaarden voldoen: nieuwheid, inventiviteit en industriële toepasbaarheid. [19] Aan het voldoen aan de eerstgenoemde eis bestaan twijfels. De nieuwheid van een uitvinding betekent namelijk “dat uw uitvinding vóór de datum van octrooiaanvraag nergens ter wereld openbaar is gemaakt. Ook niet door uzelf.” NFT’s bestaan al sinds 2017. De kans lijkt dus klein dat de NFT-technologie geoctrooieerd kan worden. Dit betekent echter niet dat als een uitvinding getokeniseerd wordt, deze niet geoctrooieerd kan worden. 

Octrooien zelf kunnen ook mogelijk op een NFT gezet worden. Hierdoor zou niet alleen de toegang, maar ook de verkoop en de licenties van octrooien makkelijker worden. International Business Machines Corporation (IBM) is hier op dit moment mee bezig. Dit is niet zo gek, gezien zij in Amerika het bedrijf zijn dat de meeste octrooien heeft gekregen, namelijk 9300 stuks. [20] Zij creëren hun eigen NFT-marktplaats die op hun eigen IBM-blockchain opgeslagen wordt. [21] Echter is de vraag of octrooien op een NFT zetten veel veranderingen brengt aan het huidige systeem. Je kan nu zelf vrij gemakkelijk octrooien opzoeken en in de informatie staat al de eigenaar. Authenticiteit van een octrooi is vrijwel altijd gegarandeerd, gezien deze door officiële instanties wordt gepubliceerd. Aan de ander kant, denk ik dat het makkelijker en transparanter maken van het verkoopproces voor octrooien mogelijk meer investeerders kan aantrekken.

Mogelijk nadeel?

Desalniettemin hebben NFT’s ook nadelen. De impact die deze transacties op het milieu heeft is niet te negeren. Volgens Akten, die onderzoek deed naar de ecologische impact van NFT, is een NFT-transactie goed voor een voetafdruk van 82 kWh, met een uitstoot van 48 KgCO2. Dat is ongeveer het gemiddelde elektriciteit gebruik van een Europeaan voor 8 dagen, en de uitstoot is gelijk aan twee uur Netflix kijken. [22] Echter wordt er al gekeken naar hoe de Ethereum blockchain groener kan. [23]

Conclusie

Tot slot: NFT’s hebben impact op het auteursrecht omdat ze het makkelijker maken om inbreuk te plegen, maar ook omdat de vragen rondom wie de auteursrechthebbende is soms onduidelijk zijn. Ook in de muziekindustrie ziet het er naar uit dat NFT’s de industrie gaan veranderen. Tevens kunnen NFT’s helpen namaak goederen te identificeren. Als laatste ziet het er naar uit dat octrooien ook binnenkort als NFT worden opgeslagen. De vraag is wel in hoeverre dit een hype is, en of de IE wetten deze technologie aankunnen.

 

[1] Gill 2021.

[2] NFT: Hype of Panacee? Lees hier meer over de werking, voor- en nadelen! 2021, https://danceadvocaat.nl/2021/03/17/nft-hype-of-panacee/ laatst bijgewerkt op 21 april 2021. 

[3] NFT: Hype of Panacee? Lees hier meer over de werking, voor- en nadelen! 2021, https://danceadvocaat.nl/2021/03/17/nft-hype-of-panacee/ laatst bijgewerkt op 21 april 2021. 

[4] What are NFT’s in Crypto? (Non-Fungible Tokens!) – Beginner’s Guide 2021.

[5] Copyright (auteursrecht) en NFTs in de muziekindustrie 2021.

[6] Copyright (auteursrecht) en NFTs in de muziekindustrie 2021.

[7] ABC/Reuters 2021.

[8] Zie Artikel 1 van de Auteurswet.

[9] Kastrenakes 2021.

[10] Kastrenakes 2021.

[11] Kastrenakes 2021.

[12] Ingham 2021.

[13] Ingham 2021.

[14] Ingham 2021.

[15] Anti-counterfeiting Blockathon Infrastructure, https://euipo.europa.eu/ohimportal/en/web/observatory/blockathon/acbi laatst bijgewerkt op 22 april 2021. 

[16] The Fashion Law 2021.

[17] The Fashion Law 2021.

[18] NFT.NYC 2020 .

[19] Zie Artikel 2 van de Rijksoctrooiwet 1995.

[20] IBM Tops U.S. Patent List for 28th Consecutive Year, https://www.research.ibm.com/patents/ laatst bijgewerkt op 30 april 2021.

[21] IPwe’s NFT case for Unlocking $1 Trillion Patent Industry, CBDC Projects See Spurred Attention, and the EU Announce Proposal for Regulating AI. 2021, https://medium.com/blockchain-weekly/ipwes-nft-case-for-unlocking-1-trillion-patent-industry-cbdc-projects-see-spurred-attention-4fe925efec5c laatst bijgewerkt op 27 april 2021. 

[22] Atken 2020.

[23] Voor meer informatie zie Non-fungible tokens (NFT) ,op  https://ethereum.org/en/nft/ laatst bijgewerkt op 28 april 2021.

Literatuurlijst: 
ABC/Reuters 2021
ABC/Reuters ‘Digital artist Beeple $US70m richer as NFT piece becomes first sold by major auction house – ABC News’,  2021.  https://www.abc.net.au/news/2021-03-12/nft-digital-artwork-sells-for-nearly-us-70-million-beeple/13241076

Atken 2021
M. Atken ‘The Unreasonable Ecological Cost of #CryptoArt. Part 1 ’,  2020. https://memoakten.medium.com/the-unreasonable-ecological-cost-of-cryptoart-2221d3eb2053.

Copyright (auteursrecht) en NFTs in de muziekindustrie 2021
‘Copyright (auteursrecht) en NFTs in de muziekindustrie’, Its Legal 2021. https://www.itslegal.nl/blog/617472_copyright-van-de-toekomst-wat-betekenen-blockchain-en-nfts-voor-het-auteursrecht-en-de-muziekindustrie.

Gill 2021
T. Gill ‘Dit is de man die het NFT-kunstwerk van Beeple kocht voor $69 miljoen’, Business Insider 2021. https://www.businessinsider.nl/beeple-verkoop-everydays-koper-69-miljoen/.

Ingham 2021
J. Ingham ‘NFTs for copyrights: Why non-fungible tokens could transform who gets paid from music rights, and how ’, 2021. https://www.musicbusinessworldwide.com/nfts-for-copyrights-why-non-fungible-tokens-could-transform-who-gets-paid-from-music-rights-and-how/.

Kastrenakes 2021
J. Kastrenakes ‘How many layers of copyright infringement are in Emily Ratajkowski’s new NFT?’, The Verge 2021. https://www.theverge.com/2021/4/24/22399790/emily-ratajkowski-nft-christies-copyright-nightmare-richard-prince.

NFT.NYC 2020
NFT.NYC ‘Nike’s Dec 2019 patent reveals revolutionary NFT use’, NFT NYC 2020. https://nftnyc.medium.com/nikes-dec-2019-patent-reveals-revolutionary-nft-use-a74c115bd0c.

The Fashion Law 2021
The Fashion Law ‘LVMH, Richemont and Prada Team Up for New Blockchain Venture Aimed at Tracing, Authenticating Luxury Goods ’, The Fashion Law 2021. https://www.thefashionlaw.com/lvmh-richemont-and-prada-team-up-for-new-blockchain-venture-aimed-at-tracing-authenticating-luxury-goods/.

Websites:
Anti-counterfeiting Blockathon Infrastructure
Anti-counterfeiting Blockathon Infrastructure, https://euipo.europa.eu/ohimportal/en/web/observatory/blockathon/acbi laatst bijgewerkt op 22 april 2021.

IBM Tops U.S. Patent List for 28th Consecutive Year
IBM Tops U.S. Patent List for 28th Consecutive Year, https://www.research.ibm.com/patents/ laatst bijgewerkt op 30 april 2021.

IPwe’s NFT case for Unlocking $1 Trillion Patent Industry, CBDC Projects See Spurred Attention, and the EU Announce Proposal for Regulating AI.
IPwe’s NFT case for Unlocking $1 Trillion Patent Industry, CBDC Projects See Spurred Attention, and the EU Announce Proposal for Regulating AI. 2021, https://medium.com/blockchain-weekly/ipwes-nft-case-for-unlocking-1-trillion-patent-industry-cbdc-projects-see-spurred-attention-4fe925efec5c laatst bijgewerkt op 27 april 2021.

Non-fungible tokens (NFT)
Non-fungible tokens (NFT) , https://ethereum.org/en/nft/ laatst bijgewerkt op 28 april 2021.

29 april 2021 | Lezing Snap & Google

/0 Reacties/in /door

Datum: do 29 april 2021
Plaats: online
Tijd: 19.30
Aanmelden: kan via dit formulier

Tijdens de master worden we er mee doodgegooid: grote platformen en hun innovatieve aard, marktmacht, invloed op de samenleving, regulering en mogelijkheden. Maar hoe is het nu om voor zo’n gigant te werken? Sterker nog, hoe beland je er vanuit de UvA collegebanken? Tijdens de lezing op 29 april zullen Informatierecht alumni Bendert Zevenbergen (Responsible Innovation Ethics & Policy Advisor bij Google) en Kevin van ’t Klooster (Associate General Counsel, Privacy bij Snap Inc.) je meenemen in hun wereld!

Kevin en Ben beginnen met een introductie; wie zijn zij, hoe heeft hun loopbaan er tot nu toe uit gezien en wat doen ze? Daarna is er uitgebreid tijd voor vragen, dus zorg dat je er van te voren een aantal bedenkt. Dit is een unieke kans!